- DIOECESIS
- DIOECESISGraece Διόικησις, dicebatur plurium provinciarum inter se copulatarum praefectura. Balsamon in can. 9. Concilii Chalcedon. Διόικησις δέ ἐςτινἡ πολλὰς ἐπαρχίας ἔχουσα εν ἑαντῄ: quarum quaelibet suas habebat Merropoles: quae singulae regebantur a Comitibus et Vicariis; plures vero una et simul a Praefecto Praetorio. Earum mentio frequens in Cod. Thedos. et Iuctin. apud Amm. Marcellin. item. qui Tractus vocat. Auctor Constantin. Mag. fuit, qui totum Imperium Rom. in IV. Dioeceses distribuit, nempe Italiae, Illyrici, Orientis et Africae; e quibus vet. Imprium CP. duas medias integras comprehendit, Macedoniam nempe, Daciam, Orientem in specie sic dictam; Aegyptu, Asiam, Pontum et Thraciam: hodiernum vero Turcicum, tertiam insuper, Africam sc. complectitur. Vide Berten. l. 1. Pith. c. 2. et Iacob. Gothofred. ad l. 3. Cod. Th. de Med. et in Topogr. eiusdem Cod. part. I. Atque inde manavit ut Dioeceses dicerentur potissimum provinciae, quibus praeerant Metropolitani vel Archiepiscopi, ut in Concilio Chalcedon. can. 28. Has instituisse S. Dionys. Ep. Rom. dicitur Anastas. in Vita eius. Postmodum vero abusive sic dici coepêrunt Episcoporum districtus: qui proprio vocabulo Parochiae indigitantur passim. Vide Car. du Fresne Glossar. Hinc Dioecetes Gr. Διοικητὴς, apud Hegesipp. cui Dioeceses a Constantino, ut diximus, institutae, notiores erant, quam procurationes apud vet. Aulam Rom. est Dioeceseos alicuius administrator, Praetorio Praefectus, l. 1. c. 44. Vide Ioh. Frideric. Gronov. Observ. in Eccl. c. 16. Minoris dignitatis erant Dioecetae, de quibus Anastas. in Eccl. Hist. ubi vox Administratores in genere notat. Dioecetae Ergasiotanorum, l. 5. Cod. de Episc. aud. et in l. Cod. Th. de Alexandr. pleb. Primat vocantur, qui operatiis et artificibus praerant. Sed et Dioecetae, publiicani, h. e. Collectores tributorum ac vectigalium sunt, Leoni Nov. 61. Theophani in Chron. Aliis. Unde legimus in Ep. Hadr. Pontif. ad Carolum Mag. in Cod. Carolino 92. Missi Graecorum duo Spatharii Imperatoris cum Diucitin, quod Latine dispositor Sicliae dicitur etc. His praeerat Μέγας Διοικητὴς, cuius dignitatis meminit Cantacuzen. l. 3. c. 14. et Codin. de Offic. Vide Iac. Gothofred. ad. l. 1. praedictam. Car. du Fresne Glossar. At Διοικητὴς in vett. Aegypti Regum aula quantae dignationis fuerit munus, indigitavimus supra in voce Chiliarchus.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.